„Antoni Heda -Szary”-prelekcja Haliny Główkowskiej

W sobotę 21.01.2023 r spotkanie w „Klubie nad Silnicą” poświęcone było legendarnemu dowódcy A.K. Antoniemu Hedzie „Szaremu”. Prelekcję przygotowała pani Halina Główkowska.   

Antoni Heda ps „Szary” był jednym z zasłużonych ,gorących patriotów związanych z ziemią świętokrzyską. Związany był tak urodzeniem jak i późniejszymi czynami.  Urodził się  w 1916 roku w Małomierzycach k/ Iłży  w typowej wielodzietnej rodzinie chłopskiej. Miał siedmioro rodzeństwa. Wykształcenie wszystkich dzieci byłoby rzeczą niezmiernie trudną, gdyż rodzina żyła w  bardzo skromnych warunkach materialnych.  Antoniemu Hedzie było jednak  dane uzyskać wykształcenie. Po ukończeniu szkoły powszechnej rozpoczął naukę w zawodowej szkole technicznej w Radomiu, szkole o bardzo dobrej renomie, gdzie uzyskał tzw. małą maturę.

Po zakończeniu nauki rozpoczął pracę w zakładach zbrojeniowych w Starachowicach potem odbył służbę wojskową w Kielcach i w Szkole podchorążych w Sandomierzu gdzie uzyskał stopień wojskowy kaprala podchorążego.  Wiedza teoretyczna i praktyczna z dziedziny wojskowości pozwoliła mu w czasie wojny odnosić ogromne sukcesy w partyzantce prowadząc działania dywersyjne i bojowe. 

Po powrocie z wojska  Antoni Heda pracował dalej  w zakładach zbrojeniowych w Starachowicach, gdzie zastał go wybuch II Wojny Światowej. Po zajęciu zakładów przez Niemcy i po licznych perturbacjach dołączył do oddziału gen Franciszka Kleeberga, po bitwie pod Kockiem zakończył szlak bojowy wojny obronnej.

Po powrocie do rodzinnych Małomierzyc rozpoczął działalność konspiracyjną , wstąpił do Związku Walki Zbrojnej, gdzie został komendantem na teren  Iłży . Ponieważ represje okupanta przeciw mieszkańcom nasilały się  i konspiratorom groziło aresztowanie Antoni Heda wraz z kolegą  postanowili zmienić teren i wyjechać na Polesie. Wyprawa nie udała się i partyzanci zostali pochwyceni  przy przejściu przez granicę  i osadzeni w twierdzy Brześć gdzie była już okupacja sowiecka. Byli osądzeni i otrzymali wyrok 7 lat zesłania na Syberię. Ale w tym momencie Hitler zaatakował ZSRR i partyzantom udało się zbiec.                                                        

Zaczął się następny etap walki z Niemcami. Antoni Heda ps „Szary” współdziałał ze zgrupowaniem Ponurego, potem z innymi oddziałami partyzanckimi. Cały czas prowadzona była walka z okupantem, w tym wiele spektakularnych akcji jak odbicie więźniów z aresztu w Starachowicach czy akcja w majątku Pakosław k/Iłży, gdzie Niemcy ponieśli znaczne straty a partyzanci zdobyli dużą ilość żywności i amunicji.

Działalność Antoniego Hedy obfitowała w wiele walk, akcji i działań partyzanckich, których nie sposób w krótkich słowach opowiedzieć ani opisać tym bardziej że koniec wojny nie położył kresu działalności A.Hedy. Dalej walczył w podziemiu a najbardziej spektakularna akcja po wojnie to rozbicie więzienia w Kielcach ale o tym usłyszymy już w 2 części prelekcji w innym terminie .

Przedstawione losy wielkiego patrioty   zaciekawiły słuchaczy, wywiązała się dyskusja. Pan Andrzej opowiedział nam jak osobiście poznał Antoniego Hedę i pochwalił się książką z jego autografem.

Spotkanie było bardzo interesujące i poznawcze. Ciekawi jesteśmy dalszych losów naszego bohatera o których obiecała opowiedzieć nam pani Halina                                                                                                         

                                                                                                        Ewa Rudawska

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *