100–na rocznica Powstań Śląskich
Od ostatniego spotkania minęło prawie 8 miesięcy, więc w dniu 12 czerwca 21r z radością spotkaliśmy się na dziedzińcu Muzeum.
Prelekcję o powstaniach śląskich miała Halina Główkowska, towarzyszyła jej Berta Kula śpiewając piosenki śląskie jak Karolinka, Karlik i inne.
Halina opowiadała o Śląsku, terytorium pełnym różnych złóż metali, węgla, fabryk, hut, rozwiniętego przemysłu, należącego przedtem głównie do ludności niemieckiej. Zamieszkujący tam rdzenni Polacy i ludność polska przybyła z okolicznych terenów była poddawana terrorowi przez niemiecką administrację i policję.
W miarę upływu czasu rosła na śląsku świadomość narodowa wśród rdzennej ludności, odbywały się strajki i demonstracje.
Po I-szej wojnie prezydent rejencji opolskiej (do niej należał Śląsk) wydał w grudniu 1918r. i w styczniu 1919r. zarządzenie antypolskie, formowane były regularne oddziały wojskowe, Represje Niemców w stosunku do Polaków wywołało powstanie (15.08.1919r).Objęło ono prawie cały okręg przemysłowy, ale wskutek dużej przewagi Niemców pod koniec sierpnia powstanie upadło.
Państwa zwycięskie po I wojnie na mocy traktatu wersalskiego zorganizowano plebiscyt dot. stosunków między Niemcami a Polską, powstały wtedy liczne ośrodki powstańcze (1920 r). Powstańcy opanowali powiat bytomski, katowicki i inne. Podczas plebiscytu przyznano prawie cały obszar plebiscytowy Niemcom.
W maju 1921r. wybuchł strajk (97% zakładów), Wojciech Korfanty wydał rozkaz walki zbrojnej. Na górze św. Anny zakończyły się walki (ostatnia bitwa 21.05 -26.05 1921r.)
Powstała Rada Ambasadorów podzieliła Śląsk korzystniej dla Polski niż poprzednio. W maju 1922r. przyjęto konwencję regulującą stosunki gospodarcze, narodowościowe, oświatowe między Polską a Niemcami (Polska otrzymała 29% obszar dla 46% ludności. Śląsk się rozwijał, był najbardziej rozwiniętym rejonem Polski.
Halina swą opowieść oparła na książce Małgorzaty Szejner- „Czarny ogrod”, w której autorka opisuje rozkwit Ślaska na podstawie 2 miast ; Giszowca i Nikiszona. Ponadto reżyser i pisarz Kazimierz Kutz w swej twórczości również dużo miejsca poświęcali Śląskowi, był on rdzennym Ślązakiem.
Spotkanie była bardzo sympatyczne, miłe, wymienialiśmy się uwagami o Śląsku.
Postanowono wznowić spotkania, jak w poprzednich latach.i
Prowadziła Halina GŁówkowska, Berta Kula
Zdjęcia Ewa Rudawska
Opisała Bogda Matachowska
